Nghệ thuật chế biến món chay

      Văn hóa ăn chay là một trong những văn hóa được hình thành từ rất lâu đời, văn hóa này đã xuất hiện từ khoảng thế kỉ thứ 6 Trước Công nguyên tại đất nước Ấn Độ.

      Đây là cái nôi hình thành các tôn giáo lớn như Bà La Môn giáo, Phật giáo. Khi chịu ảnh hưởng của Phật Giáo, văn hóa chay đã được định hình và phát triển từ các triều đại thời Lý – Trần. Từ những nhận thức về tôn giáo, những lợi ích về sức khỏe và giá trị dinh dưỡng của ẩm thực chay, văn hóa này là một giá trị ẩm thực quan trọng trong tâm thức của người Việt.

      Tại Tây Ninh từ khi tôn giáo Cao Đài xuất hiện khoảng gần 100 năm. Văn hóa ẩm thực chay bắt đầu phát triển.

      Sở dĩ, Tây Ninh là cái nôi ẩm thực chay bởi vùng đất này có núi, rừng, đồng bằng, sông và suối, đa dạng về hệ sinh thái chính vì vậy các món chay Tây Ninh rất phong phú vì sự đa dạng trong nguyên liệu, cùng với những bàn tay khéo léo của các nghệ nhân trong nghệ thuật chế biến món ăn độc đáo, cùng sự tận tâm của các đầu bếp. Chính vì thế, Nghệ thuật chế biến các món ẩm thực chay - Tây Ninh đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Quyết định này được Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ký công nhận vào ngày 12/01/2021.

Giới thiệu văn hóa ẩm thực chay:

      Văn hóa ẩm thực chay của các tín đồ trong Đạo Cao Đài là một trong những điều luật của đạo. Người theo đạo phải thực hiện Lục Trai, Thập Trai hay Trường Trai. Vì lẽ đó, mà vùng đất Tây Ninh có số lượng người sử dụng thực phẩm chay rất nhiều, nổi bật nhất là khu vực Hòa Thành – thành phố Tây Ninh nơi có đông số lượng tín đồ theo đạo.

      Tính đến hiện tại, Tây Ninh có thực đơn hơn 500 món chay bản địa, đa dạng trong nguyên liệu và đa dạng trong cách chế biến. Nét văn hóa ẩm thực chay và chế biến món chay ngon, độc lạ và nổi tiếng như Tây Ninh. Ngay tại trung tâm thị xã Hòa Thành đã hình thành một khu chợ rất lớn mang tên Chợ Long Hoa – chợ chuyên bán những nguyên liệu để chế biến món chay, nhằm đáp ứng nhu cầu chế biến ẩm thực chay phục vụ cho những tín đồ Đạo Cao Đài và những du khách đến với Tây Ninh. Chợ Long Hoa hiện nay đã phát triển thành Trung tâm thương mại Long Hoa.

      Từ những nguyên liệu rau, củ, quen thuộc hằng ngày, qua bàn tay chế biến khéo léo và óc sáng tạo của các nghệ nhân đã tạo ra vô số món chay dân dã, mộc mạc, đời thường và đậm chất nghệ thuật. Từ những nghệ thuật chế biến dân gian, các nghệ nhân ẩm thực Tây Ninh đã tạo nên những món chay mang giá trị truyền thống ẩm thực chay tiêu biểu của Tây Ninh, được truyền thụ tiếp nối qua nhiều thế hệ.

      Với sự tiếp nối trải nghiệm, khám phá, chắc lọc đã giúp nghệ thuật chế biến món chay tại Tây Ninh trở thành nét tinh hoa ẩm thực chay truyền thống đặc sắc.